Leren hoe onze huisdieren de wereld om zich heen ervaren is belangrijk om de best mogelijke huisdierouder te zijn.
Het geeft ons een beter inzicht in hun behoeften en stelt ons in staat hun omgeving zo af te stemmen dat ze er goed in kunnen floreren.
Katten hebben een unieke manier om de wereld om hen heen te ervaren, onder meer hoe ze zien, ruiken, horen, aanraken en proeven.
Al deze zintuigen zijn zo geëvolueerd dat ze bekwame jagers zijn die ook bij weinig licht actief kunnen zijn. Deze zintuigen stellen ze ook in staat roofdieren te ontwijken, een soepelheid te hebben bij het voortbewegen, en te communiceren met soortgenoten en natuurlijk met ons.
Lees verder om meer te leren over hoe je kat de wereld ervaart, en hoe hun zintuigen hen maken tot de fascinerende wezens waar we zo van houden.
Zicht
Als roofdieren zijnde is het gezichtsvermogen van een kat van cruciaal belang. Het stelt ze in staat informatie uit hun omgeving op te nemen en er op de juiste manier op te reageren om te overleven.
Dit omvat het vinden en vangen van prooi en het zich behendig verplaatsen in hun omgeving, zelfs op grote hoogte. Katten hebben een gezichtsveld van 200 graden, waarbij hun perifeer zicht 30 graden breed is.
Katten hebben een slecht binoculair gezichtsvermogen. Ze hebben ook dichromatisch zicht, wat betekent dat ze kleuren niet op dezelfde manier zien als mensen. Alle ogen van zoogdieren hebben fotoreceptoren die kegeltjes en staafjes heten.
Kegeltjes helpen bij het kleurenzien, terwijl staafjes helpen bij het zien bij weinig licht. Katten hebben minder kegeltjes in hun ogen dan mensen, daarom zien ze kleuren anders dan wij en worden ze geclassificeerd als mensen die dichromatisch zicht hebben. Ze kunnen blauw-, geel- en grijstinten zien, maar andere kleuren zijn voor hen moeilijk te zien.
Sommige studies suggereren dat katten ultraviolet licht kunnen zien. Katten zijn uitstekend in het zien bij weinig licht, wat betekent dat ze in vergelijking met mensen inderdaad meer staafjes hebben dan wij. Het is een misvatting dat katten in volledige duisternis kunnen zien. Hoewel hun ogen hen in staat stellen bij heel weinig licht te zien, hebben ze toch een zekere mate van licht nodig om te kunnen zien.
De structuur die bekend staat als het tapetum lucidum is een vlies achter in het oog van de kat dat helpt het licht door de staafjes terug te kaatsen, waardoor hun zicht bij weinig licht gevormd wordt. Dit geeft katten ook de gloeiende, glinsterende ogen die je op foto's ziet of wanneer je met een zaklamp op ze schijnt.
De structuur van het oog van een kat is er speciaal op berekend dat ze op kleine, snel bewegende prooien kunnen jagen in allerlei situaties. Hun verticale pupillen kunnen zich vernauwen en samentrekken op basis van de hoeveelheid licht die in de omgeving beschikbaar is, waardoor ze dag-, nacht-, of schemer gedragspatronen kunnen aanpassen op basis van hun omgeving en prooi of op basis van het schema van hun eigenaar.
Reukzin
Hoewel het gezichtsvermogen van een kat belangrijk is voor hun vermogen om door hun omgeving te navigeren, is hun reukzin eigenlijk het belangrijkste zintuig dat ze hebben.
Met 200 miljoen geur-detecterende cellen zou het je verbazen hoe goed katten wel niet kunnen ruiken. Katten gebruiken hun reukzin vooral om met andere katten te communiceren en om prooien te vinden en te vangen. Daarnaast gebruiken ze hun reukzin bij het onderzoeken en verdedigen van hun territorium.
Katten gebruiken urine en uitwerpselen om hun territorium te markeren. Bovendien zullen katten rondzwerven en geurmarkeringen aanbrengen om andere katten te waarschuwen uit hun ruimte te blijven. Terwijl ze hun territorium bewandelen, zullen katten hun neus gebruiken om vast te stellen of er vreemde katten over hun ruimte gekomen zijn.
Katten communiceren ook met elkaar met behulp van feromonen en geurklieren op verschillende plaatsen van hun lichaam. Ze gebruiken deze geurklieren om met ons te communiceren door ze over ons te wrijven om ons met hun geur te markeren.
Katten hebben een orgaan dat het vomeronasaal orgaan heet en dat bij veel zoogdiersoorten en sommige reptielensoorten voorkomt. Dit orgaan zit op het verhemelte van de bek en bevat zintuiglijke neuronen, die helpen informatie uit de omgeving op te sporen en naar de hersenen te sturen.
Als je ooit gezien hebt hoe een kat zijn lippen bij zijn tandvlees omhoog krult als hij een bijzonder lekkere geur ruikt, dan staat dit bekend als de flehmen respons. De flehmen respons trekt geuren, vooral feromonen, door het vomeronasale orgaan dat helpt de geur te versterken en het dier meer aanwijzingen over de omgeving te geven.
We weten dat geur en smaak nauw verbonden zintuigen zijn. Bij het gebruik van de flehmen respons sluiten katten gewoonlijk hun neusgangen af en trekken geuren door hun mond en door het vomeronasale orgaan om de chemische samenstelling van de geur beter waar te nemen, in wezen proeven ze de geur. Dit gedrag is vooral belangrijk bij katachtig paringsgedrag.
Omdat de reukzin van een kat zo sterk is, moeten katteneigenaren bedacht zijn op dingen in de omgeving die de reukzin van hun kat kunnen overstimuleren. Een belangrijk voorwerp om op te letten is de kattenbakvulling van je kat.
Als ze de keus krijgen, tonen katten een voorkeur voor ongeparfumeerde kattenbakvulling, en sommige katten zullen het gebruik van kattenbakken met geparfumeerde kattenbakvulling vermijden.
Katten zijn ook bijzonder gevoelig voor vieze kattenbakken. Stel je voor dat je reukzin ongeveer 14 keer sterker was dan nu en je ging een vieze badkamer binnen. Dat zou niet zo plezierig voor je zijn toch?
Het is belangrijk om dit in gedachten te houden en de nodige inspanning te leveren om de kattenbak van je kat fris en schoon te houden. Het is ook gunstig voor je kat om het gebruik van producten met sterke geuren te beperken als je kat er regelmatig toegang toe zal hebben).
Omdat de reukzin van je kat echter zo sterk is, kun je die gebruiken om omgevingsverrijking te bieden. We weten allemaal dat katten geneigd zijn gek te worden van kattenkruid, maar probeer je kat ook andere leuke voorwerpen te geven om aan te snuffelen.
Je kunt verschillende kruiden rond het huis strooien om je kat aan te moedigen hun neus te gebruiken. Je kunt ook verschillende colognes, parfums, of andere voorwerpen op verschillende plaatsen in huis spuiten om het snuffelen aan te moedigen. Een andere manier waarop je de reukzin van je kat kunt gebruiken is door kalmerende feromonen te gebruiken om hun welzijn te verbeteren.
Synthetisch gemaakte feromonen zijn in de meeste dierenwinkels verkrijgbaar. Dit soort producten hebben een kalmerend effect op katten en kan angstig gedrag en agressie helpen verminderen.
Het delen van persoonlijke geuren kan ook gebruikt worden om agressie te helpen verminderen. Sommige gedragsdeskundigen suggereren dat je een gedeelde borstel of handdoek kunt gebruiken om over katten in hetzelfde huishouden te wrijven om een gemeenschapsgeur te creëren. Dit helpt positieve sociale interacties te vergemakkelijken.
Gehoor
Omdat katten sterk geconditioneerd zijn om op kleine, snelle dieren zoals ratten of konijnen te jagen, is hun gehoorzin geëvolueerd om goed hogere tonen te kunnen horen dan bij mensen en honden (denk aan muizengepiep!).
Ze kunnen tot 64 kHz horen. Kattenoren kunnen ook onafhankelijk van elkaar bewegen, waardoor ze geluiden met grote nauwkeurigheid kunnen lokaliseren.
Een manier waarop je de omgeving van je kat via hun gehoorzin kunt verrijken is door kattenspecifieke muziek aan te bieden om naar te luisteren. Een studie toonde aan dat katten weliswaar geen reactie vertonen op menselijke muziek, maar wel op muziek die gemaakt is op frequenties die katten kunnen horen.
Je kunt kattenspecifieke muziek voor je katachtige vriend vinden op alle grote muziek apps. Om je kat auditieve verrijking te bieden, zou je kattenspecifieke muziek aan kunnen zetten als je overdag naar je werk gaat. Als je een kat hebt die bang is voor harde geluiden, zoals vuurwerk, zou je ook muziek aan kunnen zetten als je weet dat er vuurwerk zal zijn. Dit kan helpen de harde geluiden te overstemmen en een kalmerende prikkel geven.
Aanraking
Katten hebben snorharen, ook wel vibrissae genoemd, en dit is een van hun primaire manieren van aanraken. Snorharen bevatten zenuwuiteinden die informatie van de omgeving naar de hersenen sturen en helpen een kaart van de omgeving te maken.
Snorharen zijn erg gevoelig en sommige katten kunnen snorhaargevoeligheid vertonen, waardoor ze aarzelen om uit diepe kommen te eten of te drinken. Als je vermoedt dat je kat snorhaargevoeligheid heeft, zal het verstrekken van ondiepe of brede kommen hen helpen comfortabel te eten en te drinken.
Een andere manier waarop katten de wereld om hen heen aanraken is met hun pootjes. Katten hebben gevoelige kussentjes aan de onderkant van hun poten en klauwen die hen helpen signalen uit de omgeving op te vangen.
Katten zullen met hun poten oppervlakken bekrassen als een manier om hun territorium te markeren en ze ook gebruiken voor verdediging en jacht. Dit gedrag geeft ze tactiele stimulatie. Om mentale en fysieke stimulatie bij je kat aan te moedigen, geef je ze speeltjes, krabbers, bedden en kattenbomen in verschillende vormen. Dit zal helpt hun tastzin te stimuleren.
Natuurlijk ervaren katten ook aanraking door interacties met ons! De meeste katten vinden het heerlijk om geaaid te worden. Sommige kunnen kieskeurig zijn en alleen graag op bepaalde plekken van het lichaam of op een bepaalde manier geaaid worden, maar er zijn nog steeds manieren waarop je ze tactiele verrijking kunt bieden.
Als je kat het prettig vindt om geaaid te worden, kun je de manier waarop je ze aait veranderen door ze een diepe spiermassage te geven, ze licht met je nagels te krabben, een borstelhandschoen te gebruiken, of allerlei andere manieren.
Je kunt ook tactiele stimulatie geven door te borstelen. Er zijn veel verschillende soorten borstels verkrijgbaar in dierenwinkels, dus zoek een paar soorten die je kat lekker vindt en wissel ze af.
Als je kat er niet van houdt geaaid of geborsteld te worden, kun je toch voor tactiele verrijking zorgen door gemonteerde borstels te te gebruiken. Deze kunnen in deuropeningen of op andere plaatsen in het huis hangen en stellen katten in staat zichzelf te borstelen zoals ze willen. Er zijn ook andere soorten kattenbomen of tunnels die borstels of andere vormen van tactiele stimulatie bieden.
Smaak
Katten mogen ons dan verslagen hebben met hun reukzin, maar als het op hun smaakzin aankomt, schieten katten op dit gebied behoorlijk tekort. Ze hebben maar heel weinig smaakpapillen in vergelijking met honden en mensen.
Als obligate carnivoren (wat betekent dat katten alleen dierlijke eiwitten eten), hebben ze geen verfijnd smaakpalet ontwikkeld. Katten vertonen een sterke voorkeur voor voedsel met veel eiwitten en vet, en weinig suiker en zout. Katten missen eigenlijk een smaakreceptor voor zoete dingen, wat ook bij andere vleesetende soorten voorkomt.
Hoewel katten geen uitgebreide smaakzin hebben, kun je toch hun smaakpapillen verrijken door voedsel in een verscheidenheid van smaken en texturen te geven. De meeste dierenvoedingsmerken bieden voer aan in een verscheidenheid aan mogelijkheden.
Als je je kat natvoer geeft, kun je proberen pâtés te voeren of voer dat in jus versnipperd is. Je kunt je kat ook verschillende eiwitopties laten uitproberen en wisselen tussen voer op basis van kip, eend, kalkoen of vis. In de zomer kun je je kat diepgevroren traktaties geven die gemaakt zijn van natvoer of verschillende katvriendelijke bouillons of jus.
Je kunt deze artikelen in ijsblokjesbakjes invriezen en ze een lekker koel hapje geven als het buiten warm is. In de winter kun je warm water toevoegen of het eten van je kat opwarmen in de magnetron. Het verhitten van het voedsel helpt ook de geur te verbeteren, en biedt zo verrijking voor zowel hun smaakzin als hun reukzin.
Laatste woord
Nu je iets meer weet over hoe je kat de wereld ervaart, probeer dan wat ideeën te bedenken voor hoe je deze informatie kunt gebruiken om het leven van je kat te verrijken.
Hoewel veel katten er tevreden mee zijn om de hele dag opgekruld op schoot te blijven, hebben ze toch mentale en fysieke stimulatie nodig. Begrijpen hoe je kat de omgeving om zich heen ziet, ruikt, hoort, aanraakt en proeft, helpt je een omgeving met afwisseling en complexiteit te bouwen.
Je kunt ze aanmoedigen om hun lichaam en hersenen op nieuwe en opwindende manieren te gebruiken. Probeer uit elke zintuigcategorie een activiteit te vinden die je met je kat kunt doen om ze aan te moedigen hun zintuigen te gebruiken.
Gebruik deze informatie ook om je huishouden zo katvriendelijk mogelijk te maken door op de hoogte te zijn van bezienswaardigheden, geluiden, smaken, geuren en aanrakingen die voor je kat overprikkelend of beangstigend kunnen zijn. Bouw een omgeving waarin ze voorwerpen kunnen vermijden die hen ongemakkelijk kunnen maken, of gebruik positieve trainingsmethoden om ze te helpen hun gevoeligheden te overwinnen.